
Her makine tasarımı, ağır hizmet tipi plummer block gövdelerin veya hassas işlenmiş yatak yuvalarının karmaşıklığını ve maliyetini gerektirmez. Özellikle konveyör sistemleri, tarım makineleri, paketleme hatları ve havalandırma üniteleri gibi genel endüstriyel uygulamalarda, öncelik genellikle montaj kolaylığı, pratiklik ve maliyet etkinliğidir. İşte bu ihtiyaca mükemmel bir şekilde cevap veren çözüm, rulmanlı yatak üniteleridir. Bu üniteler, bir rulman, bir gövde, sızdırmazlık elemanları ve bir şafta kilitleme mekanizmasını tek bir, montaja hazır paket halinde sunar. “Tak ve çalıştır” mantığıyla tasarlanan bu modüler çözümler, dünya çapında en yaygın kullanılan yataklama elemanlarından biridir ve Akça A.Ş., CTS gibi kaliteli markaların sunduğu geniş ürün yelpazesiyle bu temel ihtiyaca cevap verir.
Sistemin Kalbi: Rulman Eki (Insert Bearing)
Bu ünitelerin merkezinde, “rulman eki” veya “insert bearing” adı verilen, standart bilyalı rulmanların özel olarak modifiye edilmiş bir versiyonu bulunur. Bu rulmanı standart olanlardan ayıran iki temel özellik vardır:
Küresel Dış Yüzey: Rulman ekinin dış bileziğinin dış yüzeyi, içe doğru kavisli bir küre şeklindedir. Aynı şekilde, monte edileceği gövdenin iç yüzeyi de bu küresel forma uygun olarak işlenmiştir. Bu top-yuva tasarımı, rulman ekinin gövde içinde bir miktar “oynamasına” olanak tanır. Bu sayede, ünite monte edildiği yüzeyde veya milde olabilecek başlangıçtaki hizalama hatalarını otomatik olarak tolere eder. Bu kendinden hizalanma yeteneği, bu ünitelerin en önemli avantajlarından biridir.
Genişletilmiş İç Bilezik: Rulman ekinin iç bileziği, genellikle şafta kilitleme mekanizmasını barındırmak için bir veya her iki tarafa doğru uzatılmıştır. Bu genişletilmiş yapı, aynı zamanda mil için daha iyi bir destek sağlayarak sistemin daha stabil çalışmasına yardımcı olur.
Şafta Kilitleme Mekanizmaları: Setuskur ve Eksantrik Bilezik
Rulman ekinin, hassas işlenmiş bir mile sıkı geçme olarak takılması yerine, normal bir sanayi miline kolayca sabitlenmesini sağlayan farklı kilitleme mekanizmaları vardır. En yaygın iki tip şunlardır:
Setuskurlu Kilitleme (UC Tipi): En basit ve en yaygın yöntemdir. Rulman ekinin genişletilmiş iç bileziği üzerinde, genellikle aralarında 120° açı bulunan iki adet ayar vidası (setuskur veya allen başlı vida) bulunur. Rulman mile takıldıktan sonra bu vidalar sıkılarak, doğrudan milin yüzeyine baskı yapar ve rulmanı mile kilitler. Montajı ve demontajı son derece kolaydır.
Eksantrik Kilit Bileziği (SER Tipi): Bu sistemde, rulman ekinin genişletilmiş tarafına takılan ayrı bir bilezik kullanılır. Bu “eksantrik kilit bileziği”, iç deliği merkezden kaçık bir yapıya sahiptir. Mil üzerine takıldıktan sonra, bilezik milin dönüş yönünde çevrilir. Bu eksantrik hareket, bileziğin rulman iç bileziğini sıkıştırmasına ve böylece mile karşı güçlü, kamalama benzeri bir kavrama yaratmasına neden olur. Ardından bilezik üzerindeki tek bir setuskur ile bu pozisyon kilitlenir. Özellikle tek yönde dönen millerde çok güvenilir bir kilitleme sağlar.
Gövde Çeşitleri ve Malzemeleri
Rulmanlı yatak üniteleri, farklı montaj ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde çeşitli gövde tipleriyle sunulur:
Gövde Tipleri: En yaygın olanları; bir yüzeye paralel monte edilen UCP (Yastık Blok / Pillow Block), bir makine duvarına dik monte edilen UCF (Dört Cıvatalı Kare Flanşlı) ve yine dik monte edilen, daha dar alanlar için UCFL (İki Cıvatalı Oval Flanşlı) tipleridir.
Gövde Malzemeleri: Gövdeler, uygulamanın gereksinimlerine göre farklı malzemelerden yapılabilir. Dökme demir, standart endüstriyel uygulamalar için en yaygın malzemedir. Preslenmiş çelik gövdeler daha hafif ve ekonomiktir. Zorlu hijyen veya korozyon koşulları için ise gıda sektöründe olduğu gibi termoplastik veya paslanmaz çelik gövdeler kullanılır.
Sonuç: Kolay, Hızlı ve Güvenilir Çözüm
Rulmanlı yatak üniteleri, makine imalatçıları ve bakım ekipleri için sayısız avantaj sunan, son derece pratik çözümlerdir. Hassas mil veya gövde işleme ihtiyacını ortadan kaldırırlar. Kendinden hizalanma özellikleri sayesinde montaj hatalarını tolere ederler. Modüler yapıları, bir arıza durumunda sadece rulman ekinin veya gövdenin değiştirilmesine olanak tanıyarak maliyetleri düşürür. Bir makine tasarımında, yataklama işlemini basitleştirmek, hızlandırmak ve maliyetleri düşürmek istiyorsanız, rulmanlı yatak üniteleri genellikle en doğru cevaptır. Akça A.Ş., bu pratik ve ekonomik çözümler için geniş bir stok ve çeşitlilik sunarak, projelerinizin hızla hayata geçmesine yardımcı olur.